'k'auw van jou.

‘Zo trouw als een kauw’ is een  gevleugelde uitdrukking.  Kauwen zoeken al in hun puberteit een partner voor het leven en als de  grote liefde onvindbaar blijkt, brengen ze dat leven liever door als vrijgezel. En ze leven best lang, kauwen kunnen wel vijftien jaar worden, jaren die ze doorbrengen in groepen waar strenge hiërarchische verhoudingen heersen. Hoe groter de kauw hoe hoger in de pikorde. Vervelend misschien voor degenen onderin,  maar het geeft wel rust in de tent. Waar veel vogels moeilijk doen over voedsel, zijn kauwen pragmatisch, ze vinden het geen probleem het met soortgenoten te delen. Kan een hoop gedoe schelen. In die groepen haal je de stelletjes er zo uit, want die doen vrijwel alles samen. Broeden gebeurt ook in kolonies, maar al wonen ze dicht bij elkaar in boomholtes, daken en kerktorens, een buurkauw moet het niet wagen even ongevraagd binnen te wippen.

Lang niet alle vogelsoorten  vormen koppels voor het leven zoals kauwen, de meeste doen daar alleen in de broedtijd aan. Dat kan de partner van de vorige lente zijn, maar ook een nieuwe vlam. Een vaste partner heeft zo z’n voordelen: je hoeft geen tijd en energie te steken in zingen, baltsen en al die andere capriolen die je moet uithalen om de juiste partner te verleiden en  daardoor kun je al vroeg in het seizoen aan de slag met de voortplanting. En als partners elkaar goed kennen, verloopt de samenwerking bij het grootbrengen van de jongen een stuk soepeler.  

In de vogelwereld wordt vreemd  gegaan bij het leven, ook door zogenaamd stabiele koppels. Mezen, bijvoorbeeld, vormen een stelletje zolang dat nuttig is, maar intussen wordt er  stiekem gepaard met buurman en buurvrouw, want ook dat heeft voordeeltjes. Mevrouw hoopt dat er tussen die buurmannen eentje met nog betere genen zit en meneer kan op die manier zijn genen optimaal doorgeven. Vooral voor kortlevende vogels is dat interessant. Mezen leven soms maar een jaar, dus die hebben een beetje haast met de voortplanting. Daarom liggen in de meeste vogelnesten eieren van verschillende vaders, ook al houden de vogels de schijn van huwelijkstrouw op, in ieder geval voor elkaar. Zo niet bij de kauw. Ongetwijfeld zijn er ontrouwe kauwen, maar veel minder dan bij andere vogelsoorten. ‘Trouw als een kauw’, is niet voor niets een gevleugelde uitdrukking.  Althans, in de kauwenwereld.

Nieuwe Meerbode 22-2-23